ضمانت نامه یا پشتوانه که ریشه آن (ضمانت) به معنای پذیرفتار، تاوان داری و پایندانی میباشد و با عنوان گارانتی و وارانتی نیز شناخته میشود، آن است که ارائه دهنده خدمات یا فروشنده در مقابل محصول یا خدماتی که ارائه می کند، و معمولاً متعهد میشود در صورت نقض ادعای خود، حاضر به تعمیر یا تعویض کالا یا پرداخت مبلغی خواهد شد. نقض عهد زمانی اتفاق میافتد که این تعهد به نحوی اجرا نشود، یعنی کالا نقصی داشته باشد یا مطابق میل یا انتظار مشتری نباشد. با گسترش رقابت میان سازمانها و به منظور در اختیار گرفتن مشتریان رقبا، سازمان ها به ارائه خدمات متفاوت روی آوردند تا به این ترتیب موجب جذب بیشتر مشتریان بازار گردند. ضمانتنامهها به این منظور ایجاد و با افزایش میزان رقابت، خدمات ارائه شده به مشتریان در ضمانتنامهها نیز افزایش یافت.
در کتاب های لغت، گارانتی به این مفهوم ترجمه شده است: موافقت به مسئول بودن در قبال بدهی یا عملکرد دیگری و انجام دین در صورت عدم اقدام طرف سوم. بطور خلاصه گارانتی عبارت است از تعهد یک نفر در قبال مسئولیت دیگری.
اگر اصل گارانتی را در جاهای مختلف دنیا بخواهیم مرور کنیم، شرکت های ارائه دهنده خدمات گارانتی محصولات دیجیتالی را به شرط، ضمانت می کنند. یعنی چی ؟ یعنی اینکه مثلا شما یک گوشی گلکسی نوت آخرین مدل را خریداری کرده اید، شرکت سامسونگ به شما تضمین میدهد که به مدت دوسال هرگونه مشکلی که برای گوشی شما اعم از: مشکلات نرم افزاری و سخت افزاری رخ داد، موظف به پاسخگویی است وحتی موظف به تعویض گوشی شما نیز میشود.
گارانتی در واقع قولی است که فردی مثل فروشنده می دهد تا اگر شرایط خاصی اتفاق افتاد این قول عملی شود. مثلا خودتان را تصور کنید که می خواهید از جایی یک وام بگیرید، برای گرفتن این وام شما نیاز به یک ضامن دارید که اگر شما اقساط وام را نپرداختید آن وام از ضامن شما دریافت شود، این ضامن در واقع همان گارانتی بازگرداندن وام در اینجاست. همانطور که گفتیم گارانتی برای محصولات مختلفی به کار گرفته می شود، مثلا شما می خواهید محصولی را بخرید که دارای گارانتی است، به این معنی که تا زمان مشخصی محصول شما بایستی به درستی کار کند و در صورت خرابی اصل پول به شما بازگردانده شود و یا محصول خراب با یک جایگزین سالم تعوض گردد. گارانتی نوعی دل گرمی برای خریدار و مصرف کننده است و به ما اطمینان می دهد که اگر محصول آن طوری که در تبلیغات نشان داده شده کار نکند ما می توانیم اصل پولمان و یا محصول جایگزین را دریافت کنیم.
تاریخچه گارانتی
این کلمه یا همان گارانتی که شاید گاهی با دنیای بیمه اشتراکاتی دارد و اشتباه می شود به عنوان یکی از سیاست های فروش در کارخانجات صنعتی و تولیدی بخصوص اتومبیل سازی و لوازم خانگی پا به عرصه وجود گذاشت و با استفاده از نیاز روانی انسان جهت اطمینان و لذت از خرید جای خود را محکم کرد. این سوال بسیار مهمی در ذهن اکثر خریداران است که گارانتی از چه زمانی در جهان باب شد؟ و حق خریدار که باید توسط سازنده دستگاه رعایت شود از چه زمانی به رسمیت شناخته شد؟ جالب است بدانید برای اولین بار 20 جولای ۱۷۷۶ میلادی موضوع گارانتی در قانون بیمه مطرح شد، اما یک دهه بعد یعنی سال ۱۷۸۶ توسط سرجیمز آلن پارک تبدیل به قانونی برای تضمین اجناس تجار شد.
اوایل حضور گارانتی در عرصه تجارت، این ابزار صرفا برای تضمین کالای داخل انبار کشتی ها و تجارت دریایی به کار گرفته می شد، اما پس از آن و در اوایل قرن بیستم این ابزار علاوه بر دریاها به خشکی نیز راه یافت و با تغییراتی برای محصولات روزمره و صنعتی جامعه بشری روی خشکی نیز به کار گرفته شد. بنابراین بدون تردید با توجه به رابطه مستقیم بین تولید محصولات و تضمین کیفیت آنها، دوران پس از انقلاب صنعتی را باید زمان پیدایش گارانتی دانست؛ دقیقا زمانی که تولیدات کارخانه ها به صورت انبوه وارد بازار شدند و سازندگان کالاها برای یافتن مشتری از هر راهی استفاده می کردند تا محصولات خود را بفروشند. اما با گذشت زمان قانون حفظ حقوق خریداران باعث شد تا این قانون ساده یعنی تضمین کیفیت و عملکرد محصولات کارخانه ها کمی تخصصی تر و دقیق تر شود.